Laatst kwam ik het tegen, het busje op de foto. Glazenwas-schoonmaakbedrijf Diamand Clear is op zoek naar ZZP’ers, valt te lezen op de achterklep. “Hé ondernemer,” dacht ik toen, “waarom zoek je geen glazenwasser of schoonmaker? Daar heb je veel meer aan, lijkt mij.”
Het is niet voor het eerst dat ik onderweg zo’n oproep tegenkom. En toch is het gek: een organisatie zoekt op basis van contractvorm en niet op basis van kennis en ervaring. Daarom zijn die remlichten van de bestelbus voor mij ook symbolisch. Het is nodig om hard op de rem te trappen, terug te gaan naar de kern en dan te beginnen om de arbeidsmarkt op te bouwen.
In alle belangrijke rapporten van de afgelopen tijd, zoals de Commissie Borstlap en SER MLT, wordt de stip op de horizon wel duidelijk zichtbaar. Het ideaal is een arbeidsmarkt met voldoende zekerheid en ontplooiingskansen voor werkenden. Een arbeidsmarkt met voldoende, maar zeker niet te veel regels. En een arbeidsmarkt waarin werkenden én bedrijven en organisaties wendbaar zijn, zodat ze kunnen inspelen op onverwachte ontwikkelingen en nieuwe kansen en zodat kennis en ervaring niet verouderen.
Lastig daarbij is dat de arbeidsmarkt zoals we die nu kennen ruim een eeuw oud is en er in die afgelopen decennia vooral regels bijgekomen zijn. Een heel sprekend voorbeeld vind ik een oud-medewerker van de Belastingdienst waar ik ooit mee samenwerkte aan een (hoe kan het ook anders) zzp-project. Hij vertelde dat bij zijn indiensttreding het hele belastingrecht in een pocket van 2 centimeter dik paste. Toen hij wegging, was dat een plank vol boeken geworden. En die regels staan vol met verwijzingen, dus als je ergens iets aanpast, dan heeft dat vaak op meerdere plekken effect.
Dus het liefste zou ik de zzp’ers van Diamond Clear inhuren voor een grote schoonmaak. Met de bezem de vloer schoonvegen en gewoon van nul af aan gaan opbouwen. Helaas is dat niet realistisch. Het kabinet heeft laten weten dat het gaat voortbouwen op wat er al is aan zzp-regels en de bestaande regels wil verduidelijken door – jawel, je voelt het al aankomen – er meer regels aan toe te voegen, namelijk inbedding en een contra-indicatie van ondernemerschap. Snap jij het nog?