Voorstellen Integraal Zorgakkoord: eerste stap naar gezonde flexschil in de zorg
22 augustus 2022, 09:00

Voorzitter Josien van Breda is blij met de voorstellen die het kabinet heeft geformuleerd voor het Integraal Zorgakkoord. Daarin staan ook een flink aantal afspraken over de inzet van zzp’ers in de zorg. Een stap in de goede richting, vindt Van Breda.

In het Integraal Zorgakkoord (IZA) wil het kabinet met werkgevers- en werknemersorganisaties en met de zorgverzekeraars afspraken vastleggen over de kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van zorg voor de komende jaren. Een conceptversie van het IZA werd onlangs door het ministerie van VWS naar enkele betrokkenen gestuurd en is nu uitgelekt.

In het concept staat ook een flink aantal afspraken over de inzet van zzp’ers in de zorg, aldus ZiPconomy.nl. “Zzp’ers in de zorg moeten verplicht meedraaien met avond, nacht- en weekenddiensten. Tarieven worden gekoppeld aan cao-lonen en brancheorganisaties gaan duidelijke regels opstellen over de inzet van zzp’ers om daarmee schijnzelfstandigheid te voorkomen.”

Balans arbeidsmarkt in de zorg herstellen

Voorzitter Josien van Breda van I-ZO Nederland is blij met deze voorstellen: “De arbeidsmarkt in de zorg is uit balans. Die disbalans is zo groot, dat je dit alleen allen collectief kunt veranderen.”

I-ZO Nederland en ABU gaven eerder aan dat ze de toename van zzp’ers een zorgelijke ontwikkeling vinden. “Het is voor veel zorginstellingen erg lastig geworden om goed werkgeverschap uit te voeren, constateerde de werkgroep Zorg van I-ZO en ABU. “Door strakke regels komt de behoefte aan autonomie en eigen regie bij het personeel in de knel. Tegelijkertijd is de arbeidsmarkt krap en moet de continuïteit geborgd zijn. Werknemers zien het zzp-schap als oplossing en steeds meer mensen maken de overstap van werknemer naar zzp’er. Waardoor het nog lastiger wordt om goed werkgeverschap uit te voeren. Er ontstaat een vicieuze cirkel.”

Noodgreep van Leidse zorgorganisatie

Dat werkgevers in de zorg soms klem komen te zitten, illustreert ook het praktijkvoorbeeld van een Leidse zorgorganisatie. Vanaf 1 september wil Libertas Leiden, actief in de thuis- en verpleeghuiszorg, alleen nog maar werken met vaste krachten, meldt ZiPconomy.nl. “Radicaal Vernieuwend Personeelsbeleid”, zo noemt Benjamin Martens, bestuurder bij Libertas Leiden, de nieuwe plannen in een reactie bij de locale nieuwswebsite Sleutelstad.

Radicaal vernieuwend is dit beleid van Libertas misschien wel”, vindt Josien van Breda. “Maar het is vooral een noodgreep, en nogal kort door de bocht. Het is volgens mij niet ‘of/of’, maar ‘en/en’. Ik ben het er wel mee eens dat de vaste kern van het werk ook bij voorkeur door vaste medewerkers moet worden gedaan. Maar ook in de zorg heb je een flexschil nodig, daar ontkom je niet aan. Het gaat erom: hoe krijg je het werk gedaan en hoe garandeer je de kwaliteit van de medewerkers? Ook uitzendkrachten en zzp’ers kunnen kwaliteit van zorg leveren.”

Goed georganiseerde flexibele schil

I-ZO pleit vooral voor een gezonde, goed georganiseerde flexibele schil, en de voorstellen in het Integraal Zorgakkoord zijn een goede eerste stap in die richting.

De werkgroep Zorg van I-ZO en ABU formuleerde ook al voorstellen voor een gezonde flexibele schil in de zorg. Daarnaast werken ze aan een factsheet met objectieve en realistische informatie over de werkelijke kosten en voor- en nadelen van zzp’ers in de zorg. Deze factsheets moeten zzp’ers en instellingen helpen om een objectieve keuze te maken voor een bepaalde contractsvorm. ABU en I-ZO hebben Berenschot gevraagd om een daarvoor een kostenvergelijking te maken. De factsheets komen binnenkort op deze website.