Als een kat met zeven levens blijft de webmodule terugkomen. Al sinds 2011 leeft dit idee in Haagse ministeries als wondermiddel om te oordelen of werk binnen of buiten dienstbetrekking gedaan wordt. Eerdere pogingen mislukten en toch wordt opnieuw met man en macht gepoogd om een werkende webmodule te bouwen.
Afgelopen vrijdag 22 november 2019 heeft minister Koolmees de laatste stand van zaken gegeven over de webmodule. De boodschap in de brief van Koolmees is niet ingewikkeld, in tegenstelling tot de webmodule zelf: de vragenlijst is lang en complex. En zou de huidige vragenlijst ongewijzigd wet worden, dan zullen de meeste werkzaamheden het stempel “binnen dienstbetrekking” of “geen oordeel” krijgen. Een boodschap waar het Platform zzp-dienstverleners niet op zit te wachten.
Het is nog niet eens de ellenlange vragenlijst of de ingewikkeldheid daarvan. Dat zijn we gewend. Het is ons vak om zzp’ers en opdrachtgevers goed te adviseren, risico’s uit handen te nemen en te ontzorgen. Nee, het wringt op een andere manier. Koolmees schrijft in zijn brief dat de kwalificatie van de arbeidsrelatie (Is het een zzp’er of is het een werknemer?) belangrijk is, vanwege de grote verschillen tussen beide contractvormen. Die verschillen zitten bijvoorbeeld in werkgeverslasten, belastingdruk, pensioen en arbeidsongeschiktheid. Daardoor is voor de overheid relevant dat al het werk voor werknemers ook echt door werknemers wordt gedaan. Want zo blijven sociale zekerheid en belastinginkomsten op peil. Bovendien is de kans op armoede en uitbuiting groter voor zzp’ers dan bij werknemers, die terug kunnen vallen op ontslagbescherming en minimumloon.
Als Platform zzp-dienstverleners zetten we ons in voor een toekomstige arbeidsmarkt die in balans is. We zijn een fervent pleitbezorger voor adequate bescherming van zzp’ers aan de onderkant van de arbeidsmarkt met zwakke onderhandelingspositie en vinden dat een welvarend land als Nederland een toereikende sociale zekerheid moet hebben. Maar daar doet de webmodule niets aan en het instrument lijkt ons ook niet erg toekomstbestendig.
Zoals de commissie-Borstlap al schreef, wordt de arbeidsmarkt steeds wendbaarder. Werk wordt steeds vaker projectmatig georganiseerd, werkenden switchen vaker van werk of wisselen werk af met zorgtaken. Wij vinden dat nieuwe wetgeving zich moet plooien naar de manier waarop mensen tegenwoordig werken en niet andersom. De reden voor de webmodule is dat het onderscheid tussen werknemers en zzp’ers te groot is. Je zou er ook voor kunnen kiezen om het onderscheid te verkleinen, bijvoorbeeld door de invoering van een basisarbeidsongeschiktheidsvoorziening voor alle werkenden. Dan kunnen zzp’ers de opdrachten aannemen die ze willen en kunnen opdrachtgevers alle zzp’ers inhuren die van toegevoegde waarde zijn.
Het blijft jammer dat er zoveel energie wordt gestoken in een vragenlijst gevuld met wetten en rechtspraak uit het verleden, terwijl het gaat om de toekomst.
Josien van Breda, voorzitter platform zzp-dienstverleners