Staredown op de arbeidsmarkt – column door Jurriën Koops
9 december 2024, 16:50

In de aanloop naar het opheffen van het handhavingsmoratorium voor de wet DBA per 1 januari 2025, lijkt de situatie op de arbeidsmarkt voor zzp’ers op een staredown, schrijft ABU-directeur Jurriën Koops. Aan de ene kant staan de opdrachtgevers, aan de andere kant de zzp’ers. Wie knippert als eerste met de ogen?


Dit weekend vocht Rico Verhoeven om de wereldtitel in het kickboksen. Zo’n wedstrijd begint traditioneel altijd met een staredown: twee sterke mannen of vrouwen die tegenover elkaar staan. Wie knippert als eerste met de ogen?

In de aanloop naar het opheffen van het handhavingsmoratorium voor de wet DBA per 1 januari 2025 lijkt de situatie op de arbeidsmarkt voor zzp’ers op zo’n staredown. Aan de ene kant staan opdrachtgevers die het podium betreden met de boodschap: “Wij stoppen met zzp.” Aan de andere kant staan zzp’ers met de boodschap: “Wij willen niet in loondienst.” Ze kennen elkaar en staan tegenover elkaar om te zien wie er als eerste toegeeft.

Het is eigenlijk te gek voor woorden dat we het zover hebben laten komen. Werkenden en opdrachtgevers staan tegenover elkaar in plaats van naast elkaar. Jarenlange afwezigheid van overheidshandhaving heeft zijn sporen op de arbeidsmarkt nagelaten. Nu gaan we handhaven op een moment dat opdrachtgevers vanwege de krapte niemand kunnen missen, terwijl veel zzp’ers weten dat de krappe arbeidsmarkt in hun voordeel werkt. De markt en de regels sluiten totaal niet meer op elkaar aan, en nieuwe robuuste zzp-regelgeving laat voorlopig nog op zich wachten.

Ik ben benieuwd wie na de staredown de confrontatie zal winnen. Of eigenlijk hoop ik dat het helemaal niet zover komt. Wat ik vooral hoop, is dat de kinderen in de opvang, de mensen die wachten op een nieuw gebouwd huis of de patiënten in de zorg niet de verliezers zijn. U en ik dus. Want cruciale onderdelen van onze samenleving kunnen en mogen niet stilvallen. Er zijn al genoeg problemen door de tekorten op de arbeidsmarkt.

Ik hoop dus vooral dat opdrachtgevers en zelfstandigen samen tot redelijke en verstandige oplossingen komen. Oplossingen die recht doen aan wat de huidige wet vraagt én die ruimte bieden voor beider belangen. Intermediairs kunnen daarbij behulpzaam zijn. Ik verwacht ook dat opdrachtgevers hun ingehuurde, risicovolle zelfstandigen niet zomaar laten vallen. Net zo min reken ik erop dat intermediairs deze zelfstandigen gretig oppakken, met alle gevolgen van dien. Daar is niemand bij gebaat.

Na de staredown volgt in het kickboksen steevast de confrontatie in de ring. Zover mag het op de arbeidsmarkt niet komen.

Jurriën Koops, directeur