Flexibilisering in de zorg is een trend waar zorgorganisaties niet meer omheen kunnen. In deze krappe arbeidsmarkt kunnen ze die trend beter omarmen. Meer zelfs, ze kunnen van de gespecialiseerde bureaus de kunst van het recruitment afkijken.
Dat is een van de aanbevelingen uit het rapport Arbeidsmarkt zorg in cijfers van Intelligence Group en Compagnon dat deze maand is gepubliceerd. De samenstellers sporen zorgorganisaties aan om hun recruitment te professionaliseren en hun werkgeverschap duurzaam te verbeteren. “Zorgprofessionals opereren meer en meer in de modern functionerende arbeidsmarkt. Organisaties moeten daarin mee”.
Steeds meer zzp’ers in de zorg
Het aantal zelfstandige professionals in de zorg steeg in 2021 met 17,7 % ten opzichte van 2020, stellen Intelligence Group en Compagnon. Die stijging komt grotendeels voor rekening van mannen. Was in 2020 nog 1 op de 5 zzp’ers man (en daarmee licht oververtegenwoordigd ten opzichte van de zorgprofessionals in loondienst), in 2021 is dit gegroeid naar 28%. Dit kan meerdere oorzaken hebben, stellen de onderzoekers. Die kunnen variëren van financiële motieven tot het feit dat mannen minder gevoelig zijn voor werksfeer en zich minder snel binden aan een team.
Het aantal zzp’ers in de zorg steeg het afgelopen jaar met 17,7% naar 56.500.
Ook de Kamer van Koophandel signaleerde al een forse toename van het aantal zelfstandigen in de zorg in het KVK Trendrapport Bedrijfsleven. In september 2021 waren er 2.691 starters in deze sector, het hoogste aantal van de afgelopen zes jaar en 45% meer dan september vorig jaar. Volgens de kamer van Koophandel is de groei in deze sector tweeledig. Enerzijds stijgt het aantal paramedische praktijken, dus bijvoorbeeld vrijgevestigd psychologen of diëtisten, maar vooral alternatieve genezers en lifestyle coaches. Daarnaast is er een steeds sterkere toename van zorgverleners die zich als zzp’er inschrijven, vooral in de thuiszorg, jeugdzorg en de kinderopvang.
Bureaus vangen personeelstekort op
“De gezondheidszorg kent grote personele tekorten. Bemiddelingsbureaus voor zorgpersoneel proberen mensen aan te trekken om op korte termijn de tekorten op te vangen. Voor mensen in loondienst is dit wellicht juist in deze tijd een kans om de baan in te wisselen voor een inschrijving bij de KVK. Mogelijk dat de startende zorgondernemers verwachten dat ze door zelfstandigheid zelf meer zeggenschap hebben over de werktijden, zodat ze een betere balans tussen werk en privé kunnen bewerkstelligen en mogelijk de werkdruk beter kunnen reguleren”, aldus Josette Dijkhuizen van de KVK.
Het onderzoek ‘Van werknemer naar personeel’ van RegioPlus toonde eerder al aan dat ‘meer regie en keuzemogelijkheden’ het belangrijkste motief is van werknemers in de zorg om over te stappen naar het zelfstandig ondernemen. Lees daarover ook: Zzp’ers in de zorg doen het niet voor het geld.
Meer flexibilisering in de zorg
Het aantal zorgprofessionals dat als zzp’er werkt, blijft toenemen, verwachten Compagnon en Intelligence Group. “Dit zal verdere flexibilisering in de hand werken. Dit heeft meerdere oorzaken, zoals het feit dat ‘de bureaumarkt’ haar recruitment beter op orde heeft en meer oor en oog heeft voor de behoeften van zorgprofessionals, bijvoorbeeld in termen van beloning en flexibilisering.”
Nu nog worden de meeste zp’ers benaderd en bemiddeld door bureaus. Maar ook organisaties nemen steeds meer regie in het aantrekken van flex, zo stelt het rapport. Ze moeten wel, want aan de steeds schaarser wordende zorgprofessionals wordt stevig getrokken, zo blijkt. Zo verandert 1 op de 10 personen van baan omdat ze worden gehunt.
Normaal en professioneel recruitmentgedrag
Een kwart van het zorgpersoneel wordt minimaal één keer per kwartaal benaderd door recruiters of potentiële werkgevers. Tot nu gebeurt dat bijna uitsluitend door bureaus in de sector. De verwachting is dat ook werkgevers daaraan steeds vaker mee zullen doen, zo staat in het rapport. “Ondanks dat hier in essentie aversie tegen is – ‘je gaat toch geen mensen benaderen bij een andere partij’ – zullen ook zorgorganisaties normaal en professioneel recruitmentgedrag moeten vertonen. Niet alleen omdat als zij het niet zelf doen, bureaus het voor ze doen – met een spiraal aan toenemende kosten. Maar misschien nog veel belangrijker: omdat de zorgprofessional het zelf verwacht. Het past bij de tijdsgeest en het huidige functioneren van de arbeidsmarkt.”
Rapport: Arbeidsmarkt Zorg in Cijfers 2021/2022
Meer cijfers en aanbevelingen over de arbeidsmarkt in de zorg zijn te vinden in het rapport ‘Arbeidsmarkt Zorg in Cijfers’ van Intelligence Group en Compagnon. Op de website van Compagnon is het rapport aan te vragen.