Hugo-Jan Ruts over hervorming arbeidsmarkt: wegwijs in een onzekere politieke situatie
27 september 2023, 11:11

De hervorming van de arbeidsmarkt met een demissionair kabinet, wat kunnen we daarvan verwachten? Op de ledenbijeenkomst van I-ZO praatte ZiPconomy hoofdredacteur Hugo-Jan Ruts de leden daarover bij.

Eindelijk leek het kabinet op stoom met de hervorming van de arbeidsmarkt. Zo waren er 37 maatregelen voor de hervorming van de arbeidsmarkt en een reeks wetten in aantocht, waarvan er een aantal een stevige impact zouden kunnen hebben op de zzp-markt en de positie van intermediairs. Maar toen viel het kabinet en nu komen er verkiezingen aan. 

In zijn politieke update voor I-ZO-leden, op de ledenvergadering van deze maand, moest ZiPconomy hoofdredacteur Hugo-Jan Ruts eerst even in detail toelichten wat nu precies de status is van de verschillen plannen van Minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Het totale pakket aan maatregelen wordt immers vervat in een aantal losse wetten. En die bevinden zich in een verschillend stadium van het wetgevingsproces. 

Meer zekerheid voor flexwerkers

De Wet ‘Meer zekerheid voor flexwerkers’ legt onder andere vast dat het oproepcontract verdwijnt en plaatsmaakt voor een basiscontract. Daarnaast wordt de duur van de meest onzekere fase (fase A) van uitzendwerk beperkt tot 52 weken. Experts en belangenbehartigers hadden tot half september de tijd om via een internetconsultatie feedback te geven op deze wet. Al met al is het een wet die intermediairs van zzp’ers niet direct raakt. 

Verplichte certificering

Dan is er nog een wet in de maak die alle intermediairs die onder de Waadi vallen, verplicht zich te laten certificeren. Het ministerie broedt nog op een reactie op de stevige kritiek die de Raad van State had op die wet. Naar verwachting komt ze binnenkort met een nieuwe versie. De vraag is dan of de wet net zo’n bredere reikwijdte heeft als het eerste voorstel. Als dat zo is, dan moeten intermediairs aan de slag om zich voor te bereiden op die certificering. Voor wie nu al een SNA-keurmerk heeft, zou de impact mee kunnen vallen. 

Wet rond inhuur zzp’ers

Daarnaast hangt er nog de wet rond inhuur van zzp’ers boven de markt. Deze is vooral van belang voor intermediairs van zzp’ers. In deze wet is geregeld dat wie ingehuurd wordt met een uurtarief onder de 35 euro, veel makkelijker via een rechter kan aantonen dat hij of zij eigenlijk een werknemer is. Ook in de wet: een formule ter verduidelijking of iemand nu wel of niet ingehuurd kan worden als zzp’er. Worden er geen instructies gegeven en is iemand niet ‘ingebed’, dan kan dat. Is iemand wel ‘ingebed’ (wat dat nu precies betekent, is nog niet duidelijk) of worden er wel instructies gegeven, dan wordt er gekeken naar het ondernemerschap. Gaat het dan om ondernemerschap binnen de opdracht of om het ondernemerschap van de persoon? Daarover wordt nog over onderhandeld met belangenbehartigers, waaronder I-ZO. 

Leuker kon Hugo-Jan Ruts het niet maken, makkelijker ook niet. 

Demissionair verder met voorbereiding

De Tweede Kamer heeft Minister Van Gennip – ondanks haar demissionaire status – de ruimte gegeven om door te gaan met de voorbereiding van deze wetten. Dat wil niet zeggen dat ze ook daadwerkelijk snel in behandeling genomen worden. Immers, er komen ook verkiezingen aan. Voor 22 november is er nauwelijks ruimte op de agenda van de Kamer. Na 22 november is er een nieuwe politieke werkelijkheid. 

Besluiten over de genoemde wetten, met – nogmaals – mogelijk flinke impact voor intermediairs van zzp’ers, liggen straks als eerste op de formatietafel. En dus is het ook zinnig om naar de partijprogramma’s te kijken. Zeker als het gaat om die regels rond inhuur van zzp’ers. 

Hoofdlijnen verkiezingsprogramma’s

PvdA/GL volgt de lijn van het rapport Borstlap: geen inzet van zzp voor ‘piek & ziek’. Het CDA volgt de lijn die haar eigen minister Van Gennip heeft ingezet met haar wetsvoorstel. VVD kiest – net als in het partijprogramma van 2021 – voor het creëren van een eigen wettelijke status voor zelfstandigen. De grote onbekende is de partij van Omtzigt. Die partij komt pas eind oktober met een programma. Wat verder opvalt is dat de nodige partijen uitspraken doen omtrent het terugdringen van externe inhuur in de publieke sector. 

Kortom, zo was het advies van Hugo-Jan, er is genoeg werk aan de winkel voor I-ZO. En blijf je als bureau goed informeren over de status van de verschillende wetsvoorstellen, was zijn advies. Want welk kabinet er ook komt, er zullen zaken veranderen rond het inhuren van zzp en de intermediairs, zo voorspelt hij.