Over de noodzaak van een verplichte aov
Een zzp’er is een echte ondernemer die helemaal zelf beslist wat hij of zij met zijn of haar zelf verdiende geld doet. Dat is de gangbare opvatting onder zzp’ers en de zzp-organisaties.
Zo schrijft ZZP Nederland naar aanleiding van het plan van AWVN voor een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers: “Stichting ZZP Nederland is het beu, dat vakbonden en nu ook een werkgeversorganisatie zich maar steeds willen blijven bemoeien met andermans zaken. Daarbij tracht men nog steeds om het stigma van het klassieke werknemersmodel op zelfstandige ondernemers te plakken.”
Een belachelijk standpunt, als je het mij vraagt. De vrijheid van een zzp’er om zijn eigen boontjes te doppen, is niet onbegrensd. Zzp’ers leiden geen geïsoleerd bestaan. Zij werken en leven in verbondenheid met anderen. Vrijheid is begrensd. Die grens begint op het punt waar je anderen tot last bent, bedoeld of onbedoeld.
Even terug naar arbeidsongeschiktheid. Werknemers dragen wel bij aan het stelsel van werknemersverzekeringen, maar zzp’ers niet. Van die zzp’ers is een flink deel hoogopgeleid en in de positie om een goed uurtarief te vragen, terwijl ze in loondienst ook bovenmodaal zouden verdienen. Deze premies komen niet in de premiepotten terecht. En andersom geldt hetzelfde, lager opgeleiden verdienen minder, betalen minder premie, zijn relatief vaker ziek en leunen dus zwaarder op het sociale stelsel. Werknemers zijn verplicht solidair en zzp’ers kunnen solitair zijn.
Dat versterkt elkaar: meer hoogopgeleide gezonde mensen worden zzp’er, de premies moeten stijgen om de uitkeringen te kunnen betalen, hierdoor zullen nog minder mensen werknemer willen blijven en worden werkgevers terughoudender om mensen aan te nemen. Hierdoor komen er meer zzp’ers enzovoort, enzovoort. En zo wordt het verschil tussen de haves en de haves not alsmaar groter. Uiteindelijk leidt dat tot een samenleving, waar ik niet in zou willen leven. Solitair in plaats van solidair.
Kortom, zzp’ers geniet van je vrijheid, maar realiseer je dat deze niet onbegrensd is. En dat je ook prima kunt ondernemen met een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering. Deze verzekering moet wel fair zijn, dus met een premie en uitkering die inkomensafhankelijk zijn, gemaximeerd tot bijvoorbeeld de hoogte van het minimumloon met een opt-out als je zelf iets hebt geregeld en de mogelijkheid om je bij te verzekeren.
En als ik een zzp-belangenbehartiger zou zijn, dan zou ik zorgen dat ik bij vakbonden en werkgeversorganisaties aan tafel zit om te zorgen dat nieuwe regelgeving zzp-proof is. In plaats van werkgevers en werknemers te verwijten dat ze zich met andermans zaken bemoeien. Dit is namelijk een zaak van iedereen.